Κατάθεσις Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου

Σήμερα η Εκκλησία μας γιορτάζει την ανακομιδή της τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου. Οι γνώμες για ποίος αυτοκράτορας την έκανε διίστανται, άλλοι λένε ότι έγινε από το βασιλιά Αρκάδιο και άλλοι από το γιο του Θεοδόσιο τον Β'. Η τιμία Ζώνη μεταφέρθηκε από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη και τοποθετήθηκε σε μία χρυσή θήκη. Η θήκη αυτή, ονομάστηκε Αγία Σωρός. Ο βασιλιάς Λέων ο Σοφός, άνοιξε την Αγία Σωρό, μετά από 410 χρόνια για να επικαλεσθεί την Θεία Χάρη της, επειδή η σύζυγός του διακατέχετο από έναν δαίμονα. Αφού λοιπόν την προσκύνησαν, ο Πατριάρχης άπλωσε την τίμια Ζώνη επάνω στη βασίλισσα και αμέσως ελευθερώθηκε από το δαιμόνιο.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. δ’.
Θεοτόκε Αειπάρθενε, των ανθρώπων η σκέπη, Εσθήτα και Ζώνην του αχράντου σου σώματος, κραταιάν τη πάλει σου περιβολήν εδωρήσω, τω ασπόρω τόκω σου άφθαρτα διαμείναντα, επί σοι γαρ και φύσις, καινοτομείται και χρόνος. Διό δυσωπούμεν σε, ειρήνην τη πολιτεία σου δώρησαι, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος.

Κοντάκιον Ήχος β’. Την εν πρεσβείαις.

Την θεοδόχον γαστέρα σου Θεοτόκε, περιλαβούσα η Zώνη σου η τιμία, κράτος τη πόλει σου απροσμάχητον, και θησαυρός υπάρχει, των αγαθών ανέκλειπτος, η μόνη τεκούσα αειπάρθενος.

Ο Όσιος Μωυσής ο Αιθίοπας

Ο όσιος Μωυσής έζησε στην Αίγυπτο και στην αρχή ήταν ληστής. Αλλά το φως της γνώσης και της μετάνοιας δεν άργησε να φωτίσει το δρόμο του. Η μεγάλη επιείκεια που έδειξε προς αυτόν κάποιος χριστιανός, ενώ αυτός τον είχε βλάψει, επέφερε στον Μωυσή ψυχική ανακαίνιση. Πίστεψε, έγινε χριστιανός και κατόπιν μοναχός. Αγωνίστηκε σκληρά μέσα στην έρημο και απέκτησε μεγάλη πνευματική σύνεση και αρετή. Η φήμη του έφερνε στο ερημητήριό του πολλούς χριστιανούς, που άκουγαν με δέος τη διδασκαλία του κατά της υπερηφάνειας και της κατάκρισης. "Είμαι, έλεγε, ο χειρότερος των αμαρτωλών. Τα περασμένα μας αμαρτήματα πρέπει να τα έχουμε πάντα μπροστά μας και να λυπούμαστε γι’ αυτά. Αυτό είναι η καλύτερη μέθοδος για να φυλάξουμε τον εαυτό μας με τη βοήθεια του Θεού ασφαλή. Αν νομίσουμε ότι είμαστε πνευματικά όρθιοι, τότε ακριβώς είναι ο μεγάλος κίνδυνος μήπως πέσουμε. Για να μη φοβόμαστε το Θεό, οφείλουμε να φοβόμαστε πολύ τον εαυτό μας, δηλαδή τις αδυναμίες και τα πάθη μας". Με τέτοια αγία ζωή, ο Μωυσής έφθασε στο 75ο έτος της ηλικίας του. Ώσπου ξαφνικά, ειδωλολάτρες ληστές εισέβαλαν στο σπήλαιο του και τον σκότωσαν με μαχαίρια. (Σύμφωνα όμως με την Συναξαριακή πηγή του Άγιου Νικόδημου, ο Άγιος Μωυσής απεβίωσε ειρηνικά).

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Των παθών καταλείψας Πάτερ την Αίγυπτον, των αρετών εν τω όρει ανήλθες πίστει θερμή, τον Σταυρόν τον του Χριστού άρας επ' ώμων σου, και δοξασθείς περιφανώς τύπος ώφθης Μοναστών, Μωσή Πατέρων ακρότης, μεθ' ων απαύστως δυσώπει ελεηθήναι τας ψυχάς ημών.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Αιθιόπων πρόσωπα, απορραπίσας, νοητών ανέλαμψας, καθάπερ ήλιος φαιδρός, φωταγωγών τας ψυχάς ημών, των σε τιμώντων, Μωσή παμμακάριστε.

Ποιμήν Οσίου και Φανουρίου Νεοφανούς

Μαζί με τα άλλα αδέλφια του έκαναν μικρή μοναχική αδελφότητα σε μια μικρή σκήτη στην Αίγυπτο. Ηγούμενος αυτής της αδελφότητας ήταν ο Ποιμήν, που είχε όλα τα προσόντα πραγματικού ποιμένας ψυχών. Η φήμη του είχε φθάσει σε μακρινές περιοχές και πολύς κόσμος ερχόταν να τον δει και να τον συμβουλευθεί. Αυτός, όμως, δεχόταν μόνο τους μικρούς και ταπεινούς. Όσοι έρχονταν από περιέργεια, δεν τους δεχόταν, έστω και αν ήταν άρχοντες. Κάποτε ένας απ' αυτούς θύμωσε που δεν τον δέχθηκε. Και επειδή ήταν δικαστής, συνέλαβε το μοναχογιό της αδελφής του οσίου, με την ιδέα ότι τώρα θα ερχόταν ο ίδιος ο Ποιμήν σ' αυτόν. Ο όσιος, όμως, έγραψε προς αυτόν: "Εξέτασον τον ανεψιόν μου κατά τους νόμους. Είναι ένοχος; Τιμώρησε τον. Εάν όμως δεν είναι, κάμε όπως θέλεις". Ο δικαστής θαύμασε τα γραφόμενα του οσίου και αμέσως απέλυσε τον ανεψιό του. Όλα αυτά, βέβαια, τα κατάφερνε ο Ποιμήν, διότι καλλιεργούσε το θεμέλιο των αρετών, την ταπεινοφροσύνη. Συχνά μάλιστα έλεγε: "Ο άνθρωπος έχει ανάγκη από την ταπείνωσιν, όσην από τον αέρα τον οποίον εισπνέει. Η ταπεινοφροσύνη του πνεύματος είναι η ζωή της ψυχής". Ο όσιος Ποιμήν πέθανε ειρηνικά, προκύπτοντας σε όλες τις χριστιανικές αρετές.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείων έργων σου, τη δαδουχία, λαμπρυνόμενος, τη διάνοια, διακρίσεως φωστήρ ώφθης άδυτος, διασκεδάζων παθών την σκοτόμαιναν, και καταυγάζων ημών τα νοήματα. Ποιμήν Όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Των λαμπρών αγώνων σου, Όσιε Πάτερ, η αγία σήμερον, επέστη μνήμη τας ψυχάς, των ευσεβών κατευφραίνουσα, Ποιμήν θεόφρον, Πατήρ ημών Όσιε.

Άγνωστος στους αρχαίους Συναξαριστές. Έγινε γνωστός από τυχαία εύρεση της εικόνας του τον 14ο αιώνα στη Ρόδο, όταν έσκαβαν παλιά σπίτια στο νότιο μέρος του παλιού τείχους. Εκεί βρέθηκε αρχαίος ναός με πολλές κατεστραμμένες εικόνες και μεταξύ αυτών και η καλά διατηρημένη εικόνα επί της οποίας ο τότε μητροπολίτης Ρόδου Νείλος ο Β' ο Διασπωρινός (1355-1369) διάβασε το όνομα του Αγίου "ο άγιος Φανώ". Ο Άγιος παριστανόταν σαν νεαρός στρατιώτης, κρατώντας στο δεξιό του χέρι σταυρό, πάνω στον όποιο ήταν λαμπάδα αναμμένη, γύρω δε από την εικόνα τα 12 μαρτύρια του. Τον αρχαίο αυτό ναό ανοικοδόμησε ο Νείλος και τον αφιέρωσε στο όνομα του αγίου Φανουρίου, που όπως φαίνεται συνέταξε και την Ακολουθία του. (Η αναφορά στο Νέο Λειμωνάριο ότι η εικόνα του Αγίου βρέθηκε το 1500, είναι λανθασμένη. Διότι ο επίσκοπος Ρόδου Νείλος υπήρξε τον 14ο αιώνα).

Ο Άγιος Ανδριανός και Αγία Ναταλία (εορτή Ανδριανός, Ναταλία)

Ο Άγιος Ανδριανός, ο οποίος έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Μαξιμιανού, ήταν παντρεμένος με την Ναταλία. μία μέρα λοιπόν είδε 23 χριστιανούς, να είναι έτοιμοι να μαρτυρήσουν για την πίστη τους. Ο Ανδριανός εντυπωσιάστηκε από αυτά πού άκουσε και δήλωσε στους ειδωλολάτρες ότι είναι κι' αυτός χριστιανός. Αμέσως τον έπιασαν και τον έκλεισαν στην φυλακή. Εκεί πήγε η Ναταλία να του συμπαρασταθεί και να του πει να μην λυγίσει. Στην συνέχεια, αφού υπέμεινε πολλά και φρικτά βασανιστήρια παρέδωσε το πνεύμα του. Αξιοσημείωτο είναι, ότι όταν οι ειδωλολάτρες επιχείρησαν να του κάψουν το σώμα, ξέσπασε μία δυνατή νεροποντή η οποία έσβησε τη φωτιά. το σώμα του ενταφιάστηκε από την γυναίκα του την Ναταλία, η οποία μετά από λίγο καιρό θάφτηκε δίπλα του, αφού μαρτύρησε και αυτή για τον Χριστό.

Απολυτίκιο. 'Ηχος γ’. Θείας πίστεως.
Αναφαίρετον όλβον ηγήσω, την σωτήριον, πίστιν τρισμάκαρ, καταλιπών την πατρώαν ασέβειαν και τω Δεσπότη κατ' ίχνος επόμενος, κατεπλουτίσθης ενθέοις χαρίσμασιν Αδριανέ ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, ομού συν Ναταλία τη θεόφρονι.

Ο Άγιος Βαρθολομαίος ο Απόστολος (Ανακομιδή ιερού λειψάνου του)

Ο Άγιος Απόστολος Βαρθολομαίος μαρτύρησε με σταυρικό θάνατο στην Αρμενία. Το άγιο λείψανο του οι χριστιανοί το έβαλαν μέσα σε μια πέτρινη θήκη και το έκρυψαν στην Ουρβανούπολη. Επειδή, όμως, η θήκη γιάτρευε πολλές ασθένειες, συνέρεαν σ' αυτή πλήθη λαού. Γι' αυτό οι ειδωλολάτρες, όταν βρήκαν την κατάλληλη ευκαιρία, πέταξαν τη θήκη στη θάλασσα, μαζί με άλλες τέσσερις θήκες μαρτύρων. Τότε έγινε κάτι το θαυμαστό. Η θήκη με το λείψανο του Αγίου Βαρθολομαίου, συνοδεία των άλλων τεσσάρων θηκών, αφού πέρασαν τη Μαύρη Θάλασσα, τα στενά του Ελλησπόντου, το Αιγαίο πέλαγος και το Αδριατικό, έφθασαν αριστερά της Σικελίας, στο νησί Λιπαρά. Έπειτα, οι θήκες που συνόδευαν τη θήκη του Αγίου Βαρθολομαίου πήγε η κάθε μία σε διαφορετικούς τόπους της Ιταλίας. Τότε λοιπόν, ο Άγιος του Θεού αποκαλύφθηκε στον επίσκοπο της Λιπαρός Αγάθωνα, ο όποιος, αφού κατέβηκε στην παραλία και είδε τη θήκη, έμεινε εκστατικός. Με σεβασμό τότε, συνόδευσαν τη θήκη με το άγιο λείψανο εκεί όπου θαυματουργικά υπέδειξε ο Απόστολος του Θεού και όπου κτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός. Δίκαια, έτσι, μπορεί να πει κανείς: "Θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις αυτού". Θαυμαστός είναι ο Θεός στις προστασίες που παρέχει στους Αγίους Του, που είναι αφοσιωμένοι σ' Αυτόν.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Εξ Εώας ως όρθρος ώφθη πολύφωτος, ποντοπορήσασα ξένως Βαρθολομαίε σοφέ, προς την Δύσιν η σορός η των Λειψάνων σου, του γαρ Ήλιου της ζωής, δαδουχεί τας δωρεάς, και σκότος παντοίων νόσων, ολοσχερώς διαλύει, των προσιόντων ταύτη πάντοτε.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Ώφθης μέγας ήλιος, τη οικουμένη, διδαγμάτων λάμψεσι, και θαυμασίων φοβερών, φωταγωγών τους τιμώντας σε, Βαρθολομαίε, Κυρίου Απόστολε.

Ο Άγιος Ευτυχής Ιερομάρτυρας μαθητής του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου

Ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, θέλοντας να δείξει τον άνθρωπο που έχει αληθινά πνεύμα Θεού, είπε: "Παν πνεύμα ο ομολογεί Ιησούν Χριστόν εν σαρκί εληλυθότα, εκ του Θεού εστί". Δηλαδή, κάθε άνθρωπος που παρουσιάζεται με χάρισμα Πνεύματος, αν ομολογεί όχι μόνο με λόγια αλλά και με έργα ότι ο Ιησούς Χριστός πράγματι σαρκώθηκε και έζησε σαν άνθρωπος φέροντας την ανθρώπινη φύση, αυτός ο άνθρωπος είναι από το Θεό. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν και ο Άγιος Ευτυχής. Σαν γνήσιος μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή, απέδειξε περίτρανα στη ζωή του ότι είναι πραγματικά άνθρωπος του Θεού. Κήρυξε με ανδρεία το Ευαγγέλιο, γκρέμισε πολλούς ναούς ειδώλων, υπέμεινε δαρμούς και κακοπάθησε πολλά χρόνια δέσμιος μέσα στη φυλακή. Κατόπιν τον έριξαν στη φωτιά και μετά στα πεινασμένα θηρία. Επειδή, όμως, ένα από τα θηρία μίλησε με ανθρώπινη φωνή, αλλά και επειδή στη συνέχεια έμεινε αβλαβής από τα υπόλοιπα μαρτύρια, όλοι εξεπλάγησαν. Εξ’ αιτίας, λοιπόν, αυτών των θαυμάτων, τον άφησαν ελεύθερο να γυρίσει στην πατρίδα του Σεβαστή, όπου ειρηνικά παρέδωσε στον Κύριο το πνεύμα του.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Ως φοιτητής των ιερών Αποστόλων, της ευσέβειας υποφήτης εδείχθης, και την του Λόγου σάρκωσιν εκήρυξας τρανώς, όθεν ενδιέπρεψας, μαρτυρίου τοις πόνοις, θαύμασι της πίστεως, βεβαιώσας τον λόγον. Ιερομάρτυς Πάτερ Ευτυχές, Χριστόν δυσώπει, υπέρ των ψυχών ημών.

Απόδοση εορτής κοιμήσεως Θεοτόκου

Απολυτίκιον Ήχος α’.

Εν τη Γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη Κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε, Μετέστης πρός την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της ζωής, και ταις πρεσβείαις ταις σαις λυτρουμένη, εκ θανάτου τας ψυχάς ημών.

Κοντάκιον. Ήχος πλ. β’. Αυτόμελον.

Την εν πρεσβείαις ακοίμητον Θεοτόκον, και προστασίαις αμετάθετον ελπίδα, τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν, ως γάρ ζωής Μητέρα, προς την ζωήν μετέστησεν, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον.

Ο Άγιος Θαδδαίος Απόστολος

Εβραίος από την Έδεσσα ο Θαδδαίος και πολύ μορφωμένος στις θείες Γραφές, είχε ανεβεί στην Ιερουσαλήμ για προσκύνημα την εποχή του Ιωάννου του Βαπτιστού. Όταν άκουσε το κήρυγμα του και είδε την αγγελική του ζωή, τόσο πολύ εντυπωσιάστηκε, ώστε επεδίωξε και βαπτίστηκε απ' αυτόν. Μετά όμως, όταν άκουσε τη διδασκαλία και είδε τα θαύματα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τον ακολούθησε μέχρι το σωτήριο Πάθος. Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, επέστρεψε στην πατρίδα του Έδεσσα. Εκεί καθάρισε από τη λέπρα τον τοπάρχη Αύγαρο και κατόπιν τον βάπτισε χριστιανό. Αφού δίδαξε και φώτισε με το λόγο της αληθείας πολλούς και ίδρυσε πολλές εκκλησίες στις πόλεις της Συρίας, έφθασε στη Βηρυτό. Ο Θαδδαίος και εκεί με τη χάρη του Θεού δίδαξε το Ευαγγέλιο και βάπτισε πολλούς. Τελικά, εκεί παρέδωσε ειρηνικά το πνεύμα του, αφού στη ζωή του εφάρμοσε πλήρως την εντολή που έδωσε ο Κύριος στους μαθητές Του: "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη , βαπτίζοντας αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος". Πηγαίνετε, δηλαδή, και κάνετε μαθητές σας όλα τα έθνη, βαπτίζοντας αυτούς στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Ο Μ. Γαλανός, για τον Απόστολο αυτόν αναφέρει: "Μερικοί υποθέτουν, ότι πρόκειται για έναν από τους 70 αποστόλους, που καταγόταν από την Έδεσσα, ήταν όμως Ιουδαίος. Άλλα βέβαιο μπορεί να θεωρηθεί, ότι ο απόστολος Θαδδαίος είναι ο υπό το όνομα αυτό φερόμενος μεταξύ των 12. Ονομαζόταν δε αλλιώς και Λεββαίος και ήταν αδελφός του Ιακώβου του μικρού. Σ' αυτόν ανήκει και η επιστολή Ιούδα στο Ευαγγέλιο. Διότι καθ' αυτό Ιούδας ονομαζόταν, τα δε άλλα δύο ονόματα ήταν πρόσθετα, όπως συμβαίνει πάντοτε στους Ιουδαίους μέχρι και σήμερα. Ο Θαδδαίος κήρυξε το Ευαγγέλιο στη Μεσοποταμία, όπου και έλαβε μαρτυρικό θάνατο".

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Θεού του εν σώματι, επιφανέντος ημίν, αυτόπτης γενόμενος, και ιερός μαθητής, Θαδδαίε Απόστολε, έλαμψας τοις εν σκότει, την σωτήριον χάριν ώφθης των εν Εδέσση, ιατήρ λαμπαδούχος, διό τους προσιόντας σοι, σκέπε εκάστοτε.

Κοντάκιον. Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.

Εορτή χαρμόσυνος, του Αποστόλου επέστη, ευφροσύνως σήμερον, επιτελέσωμεν ταύτην, νέμει γάρ, τοις αυτόν πίστει αεί τιμώσι, λύτρωσιν αμαρτημάτων, και ρώσιν θείαν, και γάρ έχει παρρησίαν, ως θείος μύστης Χριστού της χάριτος.

Ο Προφήτης Σαμουήλ

Γεννήθηκε στην Αρμαθαίμ Σιφά στο όρος Εφραίμ, από τη φυλή του Λευΐ. Ήταν γιος του Ελκανά και της Άννας, η οποία ήταν στείρα και δια της προσευχής ο Θεός της χάρισε παιδί, τον Σαμουήλ, που τον αφιέρωσε στο Θεό για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της. Ο Σαμουήλ όταν μεγάλωσε, υπηρέτησε τον Κύριο και έγινε μέγας προφήτης και κριτής του λαού δικαιότατος. Αυτός έχρισε βασιλείς , το Σαούλ και το Δαυίδ, προφήτευσε 40 χρόνια και πέθανε σε βαθιά γεράματα. Ας αναφέρουμε, όμως, μερικούς οικοδομητικούς λόγους του, που ξεφώνησε στο λαό του Ισραήλ, αλλά ισχύουν και για τους λαούς κάθε εποχής. Λέει λοιπόν: "Εάν φοβηθείτε τον Κύριον και δουλεύσητε αύτω και ακούσητε της φωνής αυτού και μη ερίσητε τω στόματι Κυρίου και ήτε και υμείς και ο βασιλεύς ο βασιλεύων εφ' υμών οπίσω Κυρίου πορευόμενοι εάν δε μη ακούσητε της φωνής Κυρίου... έσται χείρ Κυρίου εφ' υμάς και επί τον βασιλέα υμών". Δηλαδή, αν φοβάστε και υπολογίζετε τον Κύριο, και Τον λατρεύετε και υπακούετε στα προστάγματα Του, και δεν αντιδράσετε προς αυτά που σας παραγγέλλει ο Κύριος, και ακολουθείτε σταθερά και σεις και ο κυβερνήτης που σας κυβερνά το δρόμο που σας υποδεικνύει ο Κύριος, σας λέγω όλα θα πηγαίνουν καλά. Θα έχετε την ευλογία του Κυρίου. Αν όμως δεν υπακούσετε στα προστάγματα του Κυρίου, τότε θα πέσει επάνω σε σας και τον κυβερνήτη σας, βαρύ το χέρι του Κυρίου και θα τιμωρηθείτε.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Εκ στείρας εβλάστησας, δικαιοσύνης καρπός, προφαίνων την μέλλουσαν, ευεργεσίαν ημίν, Σαμουήλ θεσπέσιε όθεν ιερατεύσας, παιδιόθεν Κυρίω, έχρισας ως Προφήτης, Βασιλείς θείω μύρω. Και νυν των σε ευφημούντων, μάκαρ μνημόνευε.

Ο Άγιος Ανδρέας ο Στρατηλάτης και οι 2593 Μάρτυρες, που μαρτύρησαν μαζί μ' αυτόν

Οι στρατιώτες ήταν κυριευμένοι από φόβο, λόγω του ότι ο εχθρός ήταν πολυάριθμος και είχε πολλές νίκες στο ενεργητικό του. Η αρχηγία του μικρού σώματος στρατιωτών είχε ανατεθεί από τον αρχιστράτηγο Αντίοχο σε ένα γενναίο χριστιανό αξιωματικό, τον Ανδρέα. Βεβαίωσε λοιπόν ο Ανδρέας τους στρατιώτες του πως ο θρίαμβος της νίκης θα είναι με το μέρος τους, αν όλοι με πραγματική πίστη επικαλεσθούν τον παντοδύναμο Θεό των χριστιανών. Διότι όλα τα κατορθώματα των χριστιανών επιτυγχάνονται "συν τη δυνάμει του Κυρίου ημών Ιησού Χρίστου". Με τη δύναμη, δηλαδή, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Πράγματι, τα λόγια του Ανδρέα ανύψωσαν το ηθικό των στρατιωτών, με αποτέλεσμα να συντρίψουν το πολυπληθές στράτευμα του εχθρού. Ο Αντίοχος επαίνεσε δημόσια το κατόρθωμα αυτό, αλλά όταν έμαθε ότι οι στρατιώτες ειλκύσθηκαν από τον Ανδρέα στο χριστιανισμό, έστειλε 1000 στρατιώτες να τους αφοπλίσουν και να τους στείλουν στα σπίτια τους. Ο Ανδρέας, όμως, μετά από συζήτηση είλκυσε κι αυτούς στο χριστιανισμό. Εξοργισμένος τότε ο Αντίοχος, έστειλε ειδικό σώμα με έμπιστους αξιωματικούς και σκότωσε όλους τους χριστιανούς στρατιώτες. Ήταν στον αριθμό 2593!

Απολυτίκιο. Ήχος γ'. Θείας πίστεως.Θείας πίστεως, τη δυvαστεία, προσενήνοχας, ως στρατηγέτης, τω Παντάνακτι στρατόν θεοσύλλεκτον τύπος γαρ τούτων Ανδρέα γενόμενος, μαρτυρικώς συν αυτοίς ηνδραγάθησας. Μεθ' ών πρέσβευε, Κυρίω τω σε δοξάσαντι, δωρήσασθαι ημιν το μέγα έλεος.

Ο Όσιος Γεράσιμος ο νέος ασκητής και η ανάμνησης της εισόδου της αχειροτεύκτου μορφής του Κυρίου

Τη αυτή ήμερα η ανάμνησης της εισόδου της αχειροτεύκτου μορφής του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ (δηλαδή το άγιο Μανδήλιο) εκ της Εδεσσηνών πόλεως, εις ταύτην την θεοφύλακτον Βασιλίδα (Κωνσταντινούπολη) ανακομισθείσης

Ο Σ. Ευστρατιάδης, για την περίπτωση αυτή, γράφει τα εξής στο Αγιολόγιό του: "Η της αχειροποιήτου εικόνος του Χριστού ανακομιδή εκ της Εδέσσης, ένθα εφυλάττετο μετά της επιστολής του Αυγάρου, εγένετο επί της βασιλείας Ρωμανού του Λεκαπηνού τφ 944 και κατετέθη εις τον εν Βλαχέρναις ναόν της Θεοτόκου, εξ ου μετετέθη εις τον εν Φορώ ναόν της Θεοτόκου, κατά δε το 967 Νικηφόρος ο Φωκάς μετεκόμισεν εξ Εδέσσης και την κέραμον, εφ' ης απετυπώθη ωσαύτως η εικών του Χριστού, δια το είναι ταύτην πλησίον της αχειροποιήτου εικόνος εν Εδέσση εν τω αυτώ τόπω. Την περί της εικόνος παράδοσιν διέσωσεν ο Ιστορικός Ευσέβιος (Εκκ. Ίστ. βιβλ. Α’, κεφλ. ιγ’). Η εικών απεστάλη υπό του Κυρίου προς τον τοπάρχην Εδέσσης Αύγαρον δια του αποστόλου Ανανίου μετ' επιστολής του Κυρίου προς τον Αύγαρον εις απάντησιν προηγουμένης επιστολής του τοπάρχου. (ιδ. ταύτας εν τοις Μηναίοις και τοις Συναξαρισταίς)".

Απολυτίκιο. Ήχος β’.
Την άχραντον Εικόνα σου προσκυνούμεν αγαθέ, αιτούμενοι συγχώρησιν, των πταισμάτων ημών, Χριστέ ο Θεός, βουλήσει γαρ ηυδόκησας σαρκί, ανελθείν εν τω Σταυρώ, ίνα ρύση ους έπλασας, εκ της δουλείας του εχθρού, όθεν ευχαρίστως βοώμέν σοι. Χαράς επλήρωσας τα πάντα, ο Σωτήρ ημών, παραγενόμενος εις το σώσαι τον κόσμον.

Ο Όσιος Γεράσιμος ο νέος ασκητής, που ασκήτευσε στη νήσο Κεφαλληνία (εορτή Γεράσιμος)

Ο όσιος Γεράσιμος απεβίωσε την 15η Αυγούστου του έτους 1579, αλλά επειδή την ήμερα αυτή πανηγυρίζετε η μνήμη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τελείται η γιορτή του την 20ή Οκτωβρίου, τότε που έγινε η ανακομιδή του θαυματουργού λειψάνου του. Την ήμερα αυτή όμως, αναγράφηκε η μνήμη της κοιμήσεως του και γίνεται στην Κεφαλονιά μεγάλο πανηγύρι

Οι Άγιοι Φώτιος και Ανίκητος

Ο Φώτιος ήταν ανεψιός του Ανίκητου. Κατάγονταν και οι δύο από τη Νικομήδεια. Όταν ο Διοκλητιανός θέλησε να κινήσει διωγμό κατά των χριστιανών, μίλησε μπροστά στη Σύγκλητο με τους πιο υβριστικούς λόγους εναντίον τους. Εκεί ήταν παρών και ο Ανίκητος, που όταν άκουσε αυτά τα λόγια του βασιλιά, όχι μόνο δεν φοβήθηκε, αλλά σηκώθηκε με θάρρος, δήλωσε ότι είναι χριστιανός και είπε στο Διοκλητιανό: "Πλανάσαι, βασιλιά, αν νομίζεις ότι με τα μέτρα κατά των Χριστιανών θα πετύχεις τους ασεβείς σκοπούς σου. Μάθε ότι οι χριστιανοί αποτελούν σήμερα την υγιέστερη μερίδα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Και θα ήταν ανόητοι και αναίσθητοι αν πίστευαν στα είδωλα. Γι' αυτό όποια μέτρα και αν πάρεις εναντίον τους, στο τέλος ζημιωμένος θα είσαι εσύ, ενώ αυτοί ένδοξοι μάρτυρες". Ο Διοκλητιανός, προσβεβλημένος από την παρατήρηση του Ανίκητου, διέταξε και τον έριξαν τροφή σε ένα τρομερό λιοντάρι. Αλλά το λιοντάρι σταμάτησε την άγρια ορμή του και ημέρεψε σαν πρόβατο. Τότε έγινε μεγάλος σεισμός και συνετρίβησαν πολλά ειδωλολατρικά αγάλματα. Κατόπιν τον έβαλαν σε τροχό με αναμμένη φωτιά από κάτω. Αλλά ω του θαύματος, ο τροχός σταμάτησε και η φωτιά έσβησε. Τότε έτρεξε και τον αγκάλιασε ο ανεψιός του Φώτιος. Μόλις είδαν αυτό οι ειδωλολάτρες, έδεσαν και τους δύο μέσα στο λεγόμενο λουτρό του Αντωνίου. Και αφού υπερθέρμαναν το νερό, παρέδωσαν και οι δύο ένδοξα το πνεύμα τους.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τη συμφωνία, την οικείωσιν, της συγγενείας, δι' αγώνων ιερών ελαμπρύνατε, θεομακάριστε Μάρτυς Ανίκητε, συν τω Φωτίω φωτός τω θεράποντι. Αλλά αιτήσασθε, δοθήναι πταισμάτων άφεσιν, τοις μέλπουσιν υμών την θείαν άθλησιν.

Ο Άγιος Εύπλος ο Διάκονος, ο Μεγαλομάρτυρας

Έζησε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ., όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός. Γεννήθηκε στην Κατάνη της Σικελίας, όπου ήταν και διάκονος της εκεί Εκκλησίας. Θερμός κήρυκας του Ευαγγελίου ο Εύπλος, προσπαθούσε να στερεώσει την πίστη των διωκόμενων χριστιανών και τους προέτρεπε να προτιμούν τα πιο φρικτά μαρτύρια παρά να αρνηθούν το Χριστό. Διότι "ει υπομένομεν, και συμβασιλεύσομεν ει αρνούμεθα. Κακείνος αρνήσεται ημάς". Εάν, δηλαδή, δείχνουμε υπομονή, τότε και θα βασιλεύσουμε μαζί μ' αυτόν (το Χριστό). Εάν, όμως, Τον αρνούμαστε, και Εκείνος θα μας αρνηθεί. Οι ειδωλολάτρες, βλέποντας αυτή τη δραστηριότητα του Εύπλου, τον κατήγγειλαν στον Έπαρχο Καλβισιανό. Αυτός προσπάθησε με συζήτηση να πείσει τον Εύπλο ότι ήταν μωρία να πιστεύει στον Τριαδικό Θεό και έπρεπε το συντομότερο να Τον αρνηθεί. Ο Εύπλος ακαταμάχητος συζητητής, διέλυσε ένα προς ένα όλα τα επιχειρήματα του έπαρχου. Ο Καλβισιανός, αφού είδε ότι δεν τα έβγαζε πέρα με τον Εύπλο, διέταξε και του έσχισαν τις σάρκες με σιδερένια νύχια. Κατόπιν του έσπασαν τις κνήμες με σφυριά και στο τέλος τον αποκεφάλισαν. Ενώ ο Εύπλος εξακολουθούσε να μην αρνείται το Χριστό, μέχρι και την τελευταία του πνοή.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάβαλε.
Ως θείος διάκονος, της Εκκλησίας Χριστού, οσίως διήγαγες, τα προς Θεόν και πιστώς, και ήθλησας άριστα, συ γαρ εν τω πελάγει, των ποικίλων αγώνων, εύπλοος ανεδείχθης, παμμακάριστε Εύπλε. Και νυν προς λιμένας ημάς, θείους κυβέρνησαν.

Εγκαίνια Ιερού Ναού της Θεοτόκου της Ελεούσης

Δεν έχουμε λεπτομέρειες για το γεγονός.

Οι Άγιοι Νεόφυτος, Ζήνων, Γάιος, Μάρκος, Μακάριος και Γαϊανός

Μαρτύρησαν δια πυρός. "Τελείται δε η αυτών Σύναξις εν τω εξαέρω οίκω των Αγίων και ενδόξων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού εν της Δαρείου".

Οι άγιοι Λαυρέντιος ο αρχιδιάκονος, Ξυστός πάπας της Ρώμης και Ιππόλυτος (Εορτή Λαυρέντιος)

Οι άγιοι Λαυρέντιος ο αρχιδιάκονος, Ξυστός πάπας της Ρώμης και Ιππόλυτος, μαρτύρησαν το 53 μ.Χ. Όταν έγινε ο διωγμός κατά των χριστιανών, ο πάπας της Ρώμης Ξυστός, ομολόγησε πρώτος την πίστη του στον Κύριο, με αποτέλεσμα να θανατωθεί με αποκεφαλισμό. Κατόπιν συνέλαβαν τον Άγιο Λαυρέντιο, ο οποίος έχρηζε διαχειριστής της Εκκλησιαστικής περιουσίας. Του ζητήθηκε να παραδώσει τούς θησαυρούς της Εκκλησίας. Ο Λαυρέντιος τότε, τούς παρουσίασε τούς φτωχούς, τα ορφανά και όσους είχαν ανάγκη την συνδρομή της Εκκλησίας και τούς είπε ότι αυτοί ήταν οι θησαυροί της. Για αυτό το τόλμημά του, οι ειδωλολάτρες τον βασάνισαν, ψήνοντάς τον ζωντανό. το λείψανο του Αγίου Λαυρεντίου το παρέλαβε ο Άγιος Ιππόλυτος. Μόλις όμως μαθεύτηκε αυτή του η πράξη, η ηγεμόνας διέταξε τον βασανισμό του. Έτσι μαρτύρησε και ο Άγιος Ιππόλυτος.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Την ωραιότητα.
Τω θείω Πνεύματι, καταυγαζόμενος, ως άνθραξ έφλεξας, πλάνης την άκανθαν, Αρχιδιάκονε Χριστού, Λαυρέντιε Αθλοφόρε, όθεν ως θυμίαμα, λογικόν ολοκαύτωσαι, τω σε μεγαλύναντι, τω πυρί τελειούμενος, διό τους σε τιμώντας θεόφρον, σκέπε εκ πάσης επήρειας.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Πυρί θεϊκώ, φλεχθείς την καρδίαν σου, το πυρ των παθών, εις τέλος απετέφρωσας, αθλητών εδραίωμα, θεοφόρε Μάρτυς Λαυρέντιε, και αθλών εβόας πιστώς, Ουδείς με χωρίσει της αγάπης Χριστού.

Ο Άγιος Ματθίας ο Απόστολος

Πώς ο Ματθίας κατατάχθηκε στο χορό των δώδεκα Αποστόλων, το γνωρίζουμε από τις Πράξεις των Αποστόλων. Μετά την προδοσία και τον απαγχονισμό του Ιούδα και μετά την Ανάληψη του Κυρίου, οι έντεκα μαθητές με την Παναγία βρίσκονταν στο υπερώον. Τότε ο Πέτρος πρότεινε να εκλεγεί άλλος αντί του Ιούδα, από τους άνδρες που ακολουθούσαν υπηρετώντας το Χριστό. Η πρόταση έγινε δεκτή και τέθηκαν δύο υποψήφιοι: ο Ιωσήφ ο καλούμενος Βαρσαββάς και ο Ματθίας. Τότε έβαλαν κλήρο, και δίνοντας σε όλους εμάς παράδειγμα εναπόθεσης κάθε εκλογής μας στο Θεό, προσευχήθηκαν όλοι μαζί ως εξής: "Συ Κύριε, καρδιογνώστα πάντων, ανάδειξαν ον εξελέξω εκ τούτων των δύο ένα, λαβείν τον κλήρον της διακονίας ταύτης και αποστολής . Δηλαδή: Συ Κύριε, που γνωρίζεις τις καρδιές όλων, φανέρωσε καθαρά εκείνον που εξέλεξες, ένα από αυτούς τους δύο, για να επωμισθεί το αξίωμα της αποστολικής διακονίας. Στη συνέχεια ο κλήρος έπεσε στο Ματθία. Και έτσι προστέθηκε στους έντεκα Αποστόλους. Από τη μετέπειτα ζωή του Ματθία, γνωρίζουμε ότι κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αιθιοπία, όπου και τελείωσε τη ζωή του μαρτυρικά.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείω Πνεύματι, κεκληρωμένος, συνεπλήρωσας, των Αποστόλων, την δωδεκάριθμον φάλαγγα ένδοξε, μεθ' ων κηρύξας του Λόγου την κένωσιν, εθαυμαστώθης Ματθία Απόστολε. Αλλά πρέσβευε, δοθήναι τοις σε γεραίρουσι, πταισμάτων ιλασμόν και μέγα έλεος.

Ο Άγιος Αιμιλιανός ο Ομολογητής, επίσκοπος Κυζίκου (εορτή Αιμιλιανός)

Ο Απόστολος Παύλος θέλοντας να τονίσει τη μεγάλη σημασία της ομολογίας της πίστης μας προς το Χριστό, είπε: " Έχοντες ουν αρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τους ουρανούς, Ιησούν τον υιόν του Θεού, κρατώμεν της ομολογίας". Αφού, δηλαδή, έχουμε μεγάλο Αρχιερέα, που έχει πλέον περάσει από τους ουρανούς και μπήκε στην αιώνια κατάπαυση, όπου μας περιμένει, που δεν είναι απλός άνθρωπος, αλλά είναι ο Υιός του Θεού, ας κρατάμε καλά την ομολογία της πίστης μας προς Αυτόν, τον Κύριο και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό. Ένα τέτοιο παράδειγμα ομολογίας ήταν και ο Άγιος Αιμιλιανός, που έζησε μεταξύ 8ου και του 9ου αιώνα. Ο Αιμιλιανός ήταν επίσκοπος Κυζίκου μετά το Νικόλαο, στα χρόνια 787-815. Αγωνίστηκε με όλη τη δύναμη που του παρείχε ό Θεός για την τιμητική προσκύνηση των αγίων εικόνων, όταν αυτοκράτορας ήταν ο εικονομάχος Λέων ο Ε'. Αθλητής της Ορθοδοξίας, μιλούσε θερμότατα γι' αυτή και ενίσχυε τους πιστούς να υπομένουν καρτερικά τους ασεβείς διωγμούς. Υπέφερε πολλές κακοπάθειες και θλίψεις και πέθανε τελικά εξόριστος, σαν γνήσιος Ομολογητής της ορθής πίστης.

Απολυτίκιο. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Της του Λόγου εικόνος διαγράψας την έλλαμψιν, Αιμιλιανέ Ιεράρχα δια βίου ορθότητας, την ένσωμον Εικόνα του Χριστού, εδίδαξας τιμάσθαι ευσεβώς, δια τούτο ως ποιμένα και αθλητήν, τιμώμεν σε κραυγάζοντες, δόξα τω παρασχόντι σοι Ισχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω δωρουμένω δια σου, πάσι την άφεσιν.

Ο Άγιος Δομέτιος ο Πέρσης και οι δύο μαθητές του

Ο Oσιομάρτυρας Δομέτιος ήταν Πέρσης και έζησε στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Διδάχθηκε τη χριστιανική πίστη από κάποιο χριστιανό, που ονομαζόταν Άβαρος. Όταν το έμαθαν αυτό οι άνθρωποι του σπιτιού του, εξεγέρθηκαν εναντίον του και ο Δομέτιος αναγκάσθηκε να τους εγκαταλείψει. Κατέφυγε στην πόλη Νίσιβη στα βυζαντινά σύνορα, οπού κλείστηκε σε κάποια μονή. Αναχώρησε, όμως, κι από κει, για να έλθει στη Θεοδοσιούπολη, στη μονή Σεργίου και Βάκχου, όπου ο Δομέτιος καλλιέργησε σε μεγάλο βαθμό τις αρετές του Ευαγγελίου. Ο προϊστάμενος της μονής Ουρβέλ, βλέποντας την πνευματική ανωτερότητα του Δομετίου, θέλησε να τον κάνει πρεσβύτερο. Αλλά ο αγώνας του Δομετίου δεν ήταν πως θα αρπάξει αξιώματα, αλλά πως θα τα αποφύγει. Διότι έμαθε από τον Κύριο του Ιησού Χριστό, να είναι "ταπεινός τη καρδία" που σημαίνει, ταπεινός στο φρόνημα και την εσωτερική διάθεση. Γι' αυτό και έφυγε στα όρη και ζούσε μέσα σε μια σπηλιά με δύο μαθητές του. Όταν κάποτε περνούσε από 'κει ο Ιουλιανός ο Παραβάτης, διέταξε να τον σκοτώσουν. Οι στρατιώτες του Ιουλιανού βρήκαν το Δομέτιο και τους μαθητές του να ψάλλουν μέσα στη σπηλιά, όπου τους φόνευσαν με λιθοβολισμό.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α

’. Τον συνάναρχον Λόγον.
Τον της χάριτος λόγον εισποιησάμενος, πυρσολατρών τας τερθρείας απεποιήσω σοφώς, τω Χριστώ ανατεθείς Πάτερ Δομέτιε, και εν αθλήσει ακλινής, ως οσίων μιμητής, εδείχθης Οσιομάρτυς, διό σε ύμνοις τιμώμεν, συν φοιτητών σου τη δυάδι σοφέ.

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού (εορτή Σωτήριος, Σωτηρία)

Κατά τη διήγηση των Ευαγγελιστών, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός πήρε από τους μαθητές τον Πέτρο, τον Ιωάννη και τον Ιάκωβο και ανέβηκε ατό ορός Θαβώρ για να προσευχηθεί. Οι τρεις μαθητές Του, όπως ήταν κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο Θαβώρ και ενώ κάθισαν να ξεκουραστούν, έπεσαν σε βαθύ ύπνο. Όταν, όμως, ξύπνησαν, αντίκρισαν απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο, και τα φορέματα Του ήταν λευκά σαν το φως. Τον περιστοίχιζαν δε και συνομιλούσαν μαζί Του δυο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας. Αφού οι μαθητές συνήλθαν κάπως από την έκπληξη, ο πάντα ενθουσιώδης, Πέτρος, θέλοντας να διατηρηθεί αυτή η αγία μέθη που προκαλούσε η ακτινοβολία του Κυρίου, ικετευτικά είπε να στήσουν τρεις σκηνές. Μία για τον Κύριο, μία για το Μωυσή και μία για τον Ηλία. Πριν προλάβει, όμως, να τελειώσει τη φράση του, ήλθε σύννεφο που τους σκέπασε και μέσα απ' αυτό ακούστηκε φωνή που έλεγε: "Ούτος εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, αυτού ακούετε". Δηλαδή, Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, που τον έστειλα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτόν να ακούτε. Οφείλουμε, λοιπόν, και εμείς όχι μόνο να Τον ακούμε, αλλά και να Τον υπακούμε. Σε οποιοδήποτε δρόμο μας φέρει, είμαστε υποχρεωμένοι να πειθαρχούμε.

Απολυτίκιο. Ήχος βαρύς.
Μετεμορφώθης εν τω όρει, Χριστέ ο Θεός, δείξας τοις Μαθηταίς σου, την δόξαν σου καθώς ηδύναντο, λάμψον και ημίν τοις αμαρτωλοίς, το φως το αΐδιον, πρεσβείαις της Θεοτόκου, Φωτοδότα δόξα σοι.

Κοντάκιον. Αυτόμελον. Ήχος βαρύς.

Επί τού όρους μετεμορφώθης, και ως εχώρουν οι Μαθηταί σου την δόξαν σου, Χριστέ ο Θεός εθεάσαντο, ίνα όταν σε ίδωσι σταυρούμενον, το μεν πάθος νοήσωσιν εκούσιον, τω δε κόσμω κηρύξωσιν, ότι συ υπάρχεις αληθώς, τού Πατρός το απαύγασμα.

Προεόρτια της Μεταμόρφωσις Σωτήρος Χριστού

Ο Κύριος είχε προειπεί στους μαθητές του για τούς κινδύνους, για τα πάθη του και την θανάτωση του και επίσης για το τι θα τραβούσαν στην συνέχεια από τούς ειδωλολάτρες και τούς εχθρούς του Ευαγγελίου, λέγοντας τους πώς αυτά ανήκουν στην παρούσα ζωή. Εκείνο όμως πού έχει ουσιαστική σημασία είναι η αιώνια ζωή. Έτσι λοιπόν ο Χριστός θέλοντας να δείξει στους μαθητές του μία πρόγευση της αιώνιας ζωής, παρέλαβε τρεις από τούς μαθητές τους, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη και τούς ανέβασε σε ένα βουνό. Εκεί μεταμορφώθηκε και έλαμψε το πρόσωπό Του σαν το φως. και τότε εμφανίστηκαν ο Μωυσής και ο Ηλίας οι οποίοι συνομίλησαν μαζί με τον Ιησού. Ο Κύριος πήρε μόνο αυτούς τούς μαθητές, διότι είχαν κάποια υπεροχή έναντι των άλλων. Συγκεκριμένα ο Πέτρος γιατί αγαπούσε πολύ τον Χριστό, ο Ιωάννης γιατί τον αγαπούσε πολύ ο Χριστός και ο Ιάκωβος επειδή είχε την δύναμη να πιει το ποτήρι πού ήπιε ο Χριστός. Τούς Μωϋσή και Ηλία τούς έφερε για να διορθώσει τις εντυπώσεις πού υπήρχαν μέχρι τότε για το ποίος ήταν, αν ήταν δηλαδή ο Ιωάννης ο Βαπτιστής η κάποιος μεγάλος προφήτης. Αυτά λοιπόν συνέβησαν στην Μεταμόρφωση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, στο όρος Θαβώρ.

Απολυτίκιον. Ήχος δ’.

Χριστού την Μεταμόρφωσιν προϋπαντήσωμεν, φαιδρώς πανηγυρίζοντες τα προεόρτια, πιστοί και βοήσωμεν, Ήγγικεν η ημέρα της ενθέου ευφροσύνης, άνεισιν εις το όρος το Θαβώρ ο Δεσπότης, της θεότητος αυτού απαστράψαι την ωραιότητα.

Κοντάκιον Προεόρτιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Εν τη θεία σήμερον Μεταμορφώσει, η βροτεία άπασα, φύσις προλάμπει θεϊκώς, εν ευφροσύνη κραυγάζουσα, Μεταμορφούται Χριστός, σώζων άπαντας.

Μνήμη των Αγίων Επτά Παίδων εν Εφέσω

Στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ., όταν ο αυτοκράτωρ Δέκιος άναψε το καμίνι των διωγμών και χωρίς καμιά διάκριση βασάνιζε και σκότωνε νέους και γέρους, τότε και οι επτά παίδες, Μαξιμιλιανός, Εξακουστοδιανός, Ιάμβλιχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Αντωνίνος και Κωνσταντίνος, για να μην αρνηθούν την πίστη τους, αφού διαμοίρασαν τα υπάρχοντα τους στους φτωχούς, έφυγαν από την πόλη και κρύφτηκαν σε κάποια σπηλιά, μέχρι να πάψει ο διωγμός. Επειδή, όμως, ο κίνδυνος ολοένα και πλησίαζε στην κρυψώνα τους, προσευχήθηκαν όλη τη νύκτα να πάρει ο Θεός τις ψυχές τους, χωρίς να πέσουν στα χέρια του Δεκίου. Ο Θεός άκουσε τη δέησή τους, και το πρωί κοιμήθηκαν χωρίς να ξυπνήσουν. Μετά 194 χρόνια, επί Θεοδοσίου του Μικρού, στην Έφεσο κάποια αίρεση διακήρυττε ότι δεν υπάρχει ανάσταση νεκρών. Εκείνη, λοιπόν, την εποχή, κάποιο παιδί στην αγορά της Εφέσου ψώνισε ψωμί με το νόμισμα της εποχής του Δεκίου. Αυτό προκάλεσε έκπληξη. Πήραν, λοιπόν το παιδί και το ανέκριναν. Κατόπιν, πήγαν στη σπηλιά και βρήκαν ζωντανά και τα υπόλοιπα παιδιά. Τότε όλοι κατάλαβαν ότι είναι θαύμα Θεού, για να αποδειχθεί ότι "ανάστασιν μέλλειν έσεσθαι νεκρών, δικαίων τε και αδίκων". Δηλαδή, ότι μέλλει να γίνει ανάσταση νεκρών, και των δικαίων και των αδίκων.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείω Πνεύματι, αφθαρτισθέντες, πολυχρόνιον, ήνυσαν ύπνον, οι εν Εφέσω επτάριθμοι Μάρτυρες, και αναστάντες πιστούς εβεβαίωσαν, την των ανθρώπων κοινήν εξανάστασιν όθεν άπαντες, συμφώνως τούτους τιμήσωμεν, δοξάζοντες Χριστόν τον πολυέλεον.

Οι όσιοι Δαλμάτιος, Φαύστος, και Ισαάκιος

Ο Δαλμάτιος ήταν στρατιώτης, γρήγορα όμως τη θεοσεβή ψυχή του κυρίευσε η επιθυμία να αφοσιωθεί στον Κύριο και Δημιουργό του. Ξεκίνησε, λοιπόν μαζί με το γιο του Φαύστο να συναντήσει τον μοναχό Ισαάκιο, η φήμη του οποίου είχε φέρει κοντά του πολλούς άνδρες. Ο Δαλμάτιος διακρίθηκε ανάμεσα στους υπόλοιπους μοναχούς για την αρετή του τόσο ώστε εξελέγη ηγούμενος μετά το θάνατο του ευσεβούς Ισαακίου. Μάλιστα για τον ενάρετο βίο του ο Δαλμάτιος τιμήθηκε και από τη Γ' Οικουμενική Σύνοδο που συνήλθε το 431 μ.Χ. στην Έφεσο, στην οποία οι Πατέρες ανέδειξαν τον όσιο αρχιμανδρίτη. Τον δρόμο του Δαλμάτιου, ο οποίος τελείωσε τη ζωή του εν ειρήνη, ακολούθησε ο γιος του Φαύστος, αναδεικνύοντας εαυτόν άξιο διάδοχο του πατέρα του. Όσον αφορά στον όσιο Ισαάκιο, έμεινε ξακουστός για τη στάση, την οποία υπέδειξε απέναντι στον αιρετικό αυτοκράτορα Ούλη, όταν αυτός κατά την εκστρατεία του ενάντια στους Σκύθες συνάντησε τον όσιο. Ο Ισαάκιος πέθανε σε βαθιά γεράματα.

Απολυτίκιον. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Την τρίστιχον χορείαν των Όσιων τιμήσωμεν, Φαύστον Ισαάκιον άμα, και Δαλμάτιον τον ένδοξον ως τρίφωτος λαμπάς γαρ αρετών, σκεδάζουσι την νύκτα των παθών, και ταις θείαις καταυγάζουσι δωρεαίς, τους πόθω ανακράζοντας, δόξα τω θαυμαστώσαντι υμάς, δόξα τω μεγαλύναντι, δόξα τω ενεργούντι δι' υμών, πάσιν ιάματα.

Κοντάκιον Ήχος β’. Την εν πρεσβείαις.

Τους εν ασκήσει εκλάμψαντας εν τω κόσμω, και τας αιρέσεις ανατρέψαντας τη πίστει, ύμνοις, Ισάκιον ευφημήσωμεν, συν τω Δαλμάτω Φαύστον, ως τού Χριστού θεράποντας, αυτοί γάρ βοώσιν υπέρ πάντων ημών.

Ανακομιδή του Λειψάνου του Αγίου Πρωτομάρτυρα Στεφάνου

Το γεγονός αυτό συνέβη στα χρόνια που οι μεγάλοι διωγμοί των πρώτων χριστιανών είχαν κοπάσει και αυτοκράτωρ ήταν ο Μέγας Κωνσταντίνος. Τότε, ο Άγιος Στέφανος φανερώθηκε τρεις φορές σε κάποιον ευσεβή γέροντα ιερέα, το Λουκιανό, και του αποκάλυψε τον τόπο, όπου ήταν κρυμμένο το λείψανο του. Αυτός αμέσως το ανέφερε στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Ιωάννη, που με τη σειρά του πήγε στον υποδεικνυόμενο τόπο και πράγματι βρήκε το Ιερό λείψανο του Αγίου Στεφάνου. Κατά την εύρεση έγινε μεγάλος σεισμός, και το λείψανο του Αγίου πλημμύρισε ευωδιά τους παρευρισκόμενους στον τόπο εκείνο. Λέγεται ότι από τον ουρανό ακούστηκαν αγγελικές φωνές, που έλεγαν "Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία". Δηλαδή, δόξα ας είναι στο Θεό, στα ύψιστα μέρη του ουρανού και στην ταραγμένη από την αμαρτία γη ας βασιλεύσει η θεία ειρήνη, διότι ο Θεός φανέρωσε την ευαρέσκεια Του στους ανθρώπους, με την ενανθρώπιση του Υιού Του. Φανέρωναν, έτσι, οι άγγελοι περίτρανα ότι ο πρωτομάρτυρας Στέφανος μαρτύρησε για την αγάπη και τη δόξα του Θεού. Αργότερα, τα λείψανα του Αγίου μεταφέρθηκαν από την Ιερουσαλήμ στην Κωνσταντινούπολη και εναποτέθησαν στον – επ’ ονόματι αυτού – ανεγερθέντα Ναό υπό του Μ. Κωνσταντίνου.

Απολυτίκιο. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Βασίλειον διάδημα, εστέφθης ση κορυφή, εξ άθλων ων υπέμεινας, υπέρ Χριστού του Θεού, Μαρτύρων πρωτόαθλε Στέφανε, συ γαρ την Ιουδαίων, απελέγξας μανίαν, είδες σου τον Σωτήρα, του Πατρός δεξιόθεν. Αυτόν ουν εκδυσώπει αεί, υπέρ των ψυχών ημών.

Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ’.

Πρώτος εσπάρης επί γης υπό του ουρανίου Γεωργού πανεύφημε, πρώτος το αίμα επί γης διά Χριστόν εξέχεας μακάριε, πρώτος υπ' αυτού τον της νίκης στέφανον ανεβήσω εν ουρανώ, ως Αθλητών προοίμιον, Στεφανίτα των Mαρτύρων ο Πρώταθλος.

Των Αγίων 7 Μακαβαίων

"Αυτοκράτωρ εστί των παθών ο ευσεβής λογισμός". Ο ευσεβής λογισμός είναι κυρίαρχος και εξουσιαστής επί των παθών. Αυτό με περίσσια ανδρεία απέδειξαν οι επτά αδελφοί Μακκαβαίοι με τη στάση τους απέναντι στο βασιλιά της Συρίας Αντίοχο, όταν αυτός τους έταξε δόξες, τιμές και επίγειες απολαύσεις, αν αυτοί καταπατούσαν το Μωσαϊκό νόμο και έτρωγαν από τα απαγορευμένα φαγητά που τους πρόσφερε. Προηγήθηκε ο ενενηκονταετής διδάσκαλος τους, Ελεάζαρος, που εφάρμοσε στο έπακρο το νόμο που τους δίδασκε, με αποτέλεσμα ο Αντίοχος να τον ρίξει στη φωτιά. Εμπνεόμενα από τη θυσία του γέροντα διδασκάλου τους, τα επτά αδέλφια κράτησαν την ίδια γενναία στάση απέναντι στο βασιλιά, όταν τους κάλεσε μπροστά του. Στην αρχή ο Αντίοχος προσπάθησε να τους κολακεύσει με διάφορα εγκώμια για τη νιότη τους. Τους είπε ότι αν έτρωγαν από τα ειδωλόθυτα που τους πρόσφερε, θα απολάμβαναν μεγάλες τιμές, και φυσικά θα τους έσωζε από το θάνατο. Τότε οι επτά αδελφοί απάντησαν στον Αντίοχο: "χαλεπώτερον γαρ αυτού του θανάτου νομίζομεν είναι σου τον επί τη παρανομώ σωτηρία ημών έλεον". Δηλαδή, είναι περισσότερο επιβλαβής και απ' αυτόν το θάνατο, νομίζουμε, η συμπάθεια σου για την παράνομη σωτηρία μας. Εξοργισμένος τότε ο Αντίοχος, με τροχούς, φωτιά και ακόντια, έναν-έναν τους σκότωσε όλους. Όταν είδε αυτό η μητέρα τους Σολομονή, ρίχτηκε μόνη της στη φωτιά και έτσι όλοι μαζί πήραν το στεφάνι του μαρτυρίου.

Απολυτίκιο. Ηχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Των Μακκαβαίων τον επτάριθμον δήμον, συν τη μητρί Σολομονή τη αγία, και Ελεάζαρ άμα ευφημήσωμεν ούτοι γαρ ηρίστευσαν, δι' αγώνων νομίμων, ως φρουροί και φύλακες, των του Νόμου δογμάτων και νυν ως καλλιμάρτυρες Χριστού, υπέρ του κόσμου, απαύστως πρεσβεύουσι.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Σοφίας Θεού, οι στύλοι οι επτάριθμοι, και θείου φωτός, οι λύχνοιοι επτάφωτοι, Μακκαβαίοι πάνσοφοι, προ Μαρτύρων μέγιστοι Μάρτυρες, συν αυτοίς τω πάντων Θεώ, αιτείσθε σωθήναι τους υμνούντας υμάς.