Ο Όσιος Αλύπιος ο Κιονίτης

Ήταν από την Αδριανούπολη της Παφλαγονίας και έζησε τον 6ο αιώνα μ.Χ. Η παράδοση αναφέρει ότι, όταν θα γεννιόταν ο Αλύπιος, η μητέρα του είδε σε όνειρο να κρατάει ένα λευκό αρνί που στα κέρατά του ήταν τρεις αναμμένες λαμπάδες, που σήμαινε τις αρετές που θα είχε το παιδί που θα γεννιόταν. Οι γονείς του έδωσαν στον Αλύπιο χριστιανική ανατροφή, που στο πρόσωπο του επέφερε καρπούς εκατονταπλασίονας. Είχε μεγάλη περιουσία, την οποία δαπάνησε στους φτωχούς και πάσχοντες της περιοχής του. Διότι ευχαρίστηση του ήταν να εκπληρώνει το νόμο του Θεού, που προτρέπει τους χριστιανούς να είναι "συμπαθείς, φιλάδελφοι, εύσπλαχνοι, φιλόφρονες" Δηλαδή να συμπαθούν και να συμμετέχουν στις λύπες των αδελφών τους, να αγαπούν σαν αδελφούς τους συνανθρώπους τους, να έχουν πονετική και τρυφερή καρδιά και να είναι περιποιητικοί και ευγενείς. Ο Αλύπιος, αφού έμεινε πάμφτωχος, αποσύρθηκε στην έρημο, όπου έκανε ασκητική ζωή. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έμεινε πάνω σ' ένα στύλο 50 (κατ’ άλλους 53) χρόνια για λόγους άσκησης και κάτω από διάφορες καιρικές συνθήκες. Η φήμη της αρετής του έφερε κοντά στον Αλύπιο και άλλες ψυχές, που ζητούσαν ειρηνικό καταφύγιο. Στους ανθρώπους αυτούς υπήρξε φιλόστοργος πνευματικός πατέρας, και τους καθοδηγούσε με τις συμβουλές του και τους στήριζε με το παράδειγμα του. Πέθανε ειρηνικά το έτος 608, αφού έζησε 100 χρόνια, κατ' άλλους 120. (Τελείται δε η Σύναξις αυτού εν τη μονή αυτού τη ούση πλησίον του Ιπποδρομίου, κατά τον Παρισινό Κώδικα 1594).

Απολυτίκιο. Ήχος α’. Τον τάφον σου Σωτήρ.

Δοξάζων ο Θεός, την σην γέννησιν Πάτερ, προέγραψε σαφώς, της ζωής σου την χάριν αυτώ γαρ ευηρέστησας, αρετών τελειότητι όθεν ήστραψας, από του κίονος πάσι, των αγώνων σου, τας αληθείς αντιδόσεις, Αλύπιε Όσιε.

Κοντάκιον. Ήχος πλ. δ’. Ως απαρχάς της φύσεως

Ως αρετών υπόθεσιν, και Ασκητών καλλώπισμα, η Εκκλησία δοξάζει σε σήμερον, και ανυμνεί σε Αλύπιε, ταις ευχαίς σου παράσχου, τοις τιμώσιν εκ πόθου τας αριστείας σου, και τα παλαίαματα, των δεινών εγκλημάτων εκλύτρωσιν, ως επώνυμος.

Ο Άγιος Κλήμης Ιερομάρτυρας, επίσκοπος Ρώμης

Ήταν Ρωμαίος αριστοκράτης από βασιλικό γένος, γιος του Φαύστου και της Ματθιδίας. Ο Κλήμης σπούδασε όλες τις επιστήμες της ελληνικής παιδείας, αντάμωσε τον Απόστολο Πέτρο και διδάχθηκε απ' αυτόν την αληθινή πίστη και θεογνωσία, οπότε έγινε θερμός κήρυκας του Ευαγγελίου και συνέγραψε αρκετά συγγράμματα. Ο Κλήμης υπήρξε τρίτος επίσκοπος Ρώμης, αφού διαδέχθηκε τον Ανέγκλητο, περίπου το έτος 92 μ.Χ. Ποίμανε με υπέρμετρο ζήλο την Εκκλησία της Ρώμης, στα βαρεία εκείνα χρόνια των διωγμών. Συνελήφθη από το Δομετιανό και εξορίστηκε σε πόλη έρημο κοντά στη Χερσώνα. Εκεί, έδεσαν στο λαιμό του μια σιδερένεια άγκυρα και τον έριξαν στη θάλασσα, όπου παρέδωσε την αγία ψυχή του (101 μ.Χ). Αξίζει, όμως, να σημειώσουμε ότι ο Κλήμης δεν υπήρξε μόνο σοφός κατά τη γραμματική μόρφωση, αλλά ανήκε σ' αυτούς που ο Θείος Παύλος ονομάζει "σοφούς εις το αγαθόν, ακεραίους δε εις το κακόν" Συνετούς, δηλαδή, όταν κάνουν το καλό, και συγχρόνως αμέτοχους από κάθε κακό.

Απολυτίκιον.

Ο Θεός των Πατέρων ημών, ο ποιών αεί μεθ’ ημών, κατά την σην επιείκιαν, μη αποστήσης το έλεός σου αφ’ ημών, αλλά ταις αυτών ικεσίαις, εν ειρήνη κυβέρνησον την ζωήν ημών.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Επεφάνης σήμερον.

Εκκλησίας άσειστοι, και θείοι πύργοι, ευσεβείας ένθεοι, στύλοι ως όντες κραταιοί, Κλήμη συν Πέτρω πανεύφημοι, υμών πρεσβείαις, φρουρείτε τους άπαντας.

Ο Άγιος Αμφιλόχιος Επίσκοπος Ικονίου

Ήταν Καππαδόκης, σύγχρονος του Μ. Βασιλείου και φίλος του. Διακεκριμένος για τη μεγάλη του μόρφωση και ευσέβεια, αναδείχθηκε επίσκοπος Ικονίου το έτος 344. Υπήρξε άριστος επίσκοπος και μετείχε στη Β' Οικουμενική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, όπου και διέπρεψε. Ο Αμφιλοχίας δεν είχε κύρος μόνο στη δική του Εκκλησία, αλλά το ηθικό κύρος του είχε επεκταθεί και σε άλλες περιοχές. Έτσι, παρενέβαινε και σε Εκκλησίες κοντινές, όπου διασφάλιζε την ειρήνη και ορθοτομούσε το λόγο της αληθείας. Διότι στο έργο του, είχε οδηγό τα θεόπνευστα λόγια του Απ. Παύλου: "Σπούδασον σε αυτόν δόκιμον παραστήσαι τω Θεώ, εργάτην ανεπαίσχυντον, ορθοτομούντα τον λόγον της αληθείας". Δηλαδή, λέει ο Απ. Παύλος, προσπάθησε να παραστήσεις τον εαυτό σου στο Θεό δοκιμασμένο και τέλειο εργάτη, που δεν τον ντροπιάζει το καλοφτιαγμένο έργο του, και διδάσκει ορθά το λόγο της αληθείας. Στην προς Αμφιλοχία επιστολή ο Μ. Βασίλειος φανερώνει τη λαμπρή ηθική φυσιογνωμία του Αμφιλοχίου. Τον παρακαλεί να παραστεί στην τιμητική γιορτή υπέρ των μαρτύρων της Καισαρείας, για να αποβεί αυτή σεμνότερη, διότι ο λαός της Καισαρείας τον αγαπά, όσο κανένα άλλο επίσκοπο. Ο Αμφιλοχίας συνέταξε αρκετούς λόγους για την Ορθοδοξία μας, και πέθανε ειρηνικά το έτος 394.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Σοφίας την έλλαψιν, ως καθαρός μυηθείς, δογμάτων ορθότητος, φωτοειδείς αστραπάς, εκλάμπεις τοις πέρασι συ γάρ την εν Τριάδι, ομοούσιον φύσιν, εκήρυξας ασυγχύτως, καθελώντας αιρέσεις. Διό σε Ιεράρχα Αμφιλόχιε, Χριστός εδόξασε.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Η θεία βροντή, η σάλπιγξ η του Πνεύματος, πιστών φυτουργέ, και πέλεκυς των αιρέσεων, Ιεράρχα, Αμφιλόχιε, της Τριάδος θεράπον μέγιστε, συν Αγγέλοις πέλων αεί, πρεσβεύων μη παύση υπέρ πάντων ημών.

Οι Άγιοι Φιλήμων ο Απόστολος, Άρχιππος, Ονήσιμος και Απφία

Και για τους τέσσερις Αγίους αναφέρει ο Απ. Παύλος στην προς Φιλήμονα επιστολή του. Ο Φιλήμων και η σύζυγος του Απφία ήταν χριστιανοί στην πόλη των Κολοσσών, με ανεπτυγμένο αίσθημα φιλανθρωπίας. Χρησιμοποιούσαν δε τα πλούτη τους με προθυμία για την ανακούφιση φτωχών, ασθενών και για την ανάπτυξη του έργου του Χριστού. Στο χριστιανισμό προσήλθαν δια του Αποστόλου Παύλου, όταν αυτός είχε έλθει στην πόλη τους. Μάλιστα, για τις αγαθοεργίες του Φιλήμονα γράφει συγκεκριμένα: "Χάριν έχομεν πολλήν και παράκλησιν επί τη αγάπη σου ότι τα σπλάγχνα των αγίων αναπέπαυται δια σου, αδελφέ". Δηλαδή, έχουμε πολλή χαρά και παρηγοριά για την αγάπη σου, διότι οι καρδιές των αδελφών χριστιανών έχουν βρει ανάπαυση με τις ευεργεσίες και αγαθοεργίες σου, αδελφέ. Για τον Άρχιππο λέγεται ότι ήταν συγγενής, ίσως και γιος του Φιλήμονα και της Απφίας. Ο Παύλος, επειδή ο Άρχιππος είχε μεγάλη αφοσίωση στη διάδοση του Ευαγγελίου, στην προς Φιλήμονα επιστολή του τον ονομάζει στρατιώτη. Ο Ονήσιμος ήταν υπηρέτης του Φιλήμονα, από τον όποιο απέδρασε και πήγε στη Ρώμη. Εκεί έπεσε στα δίχτυα του Αποστόλου Παύλου, που τον έστειλε πίσω στο Φιλήμονα, χριστιανό πλέον. Και παρακαλεί τον Φιλήμονα να δεχθεί τον Ονήσιμο, όχι σαν υπηρέτη, αλλά σαν αδελφό. Κατά την παράδοση, όλοι μαρτύρησαν για τη διάδοση του Ευαγγελίου.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάβαλε.

Τετράς η θεόλεκτος, των Αποστόλων Χριστού, Φιλήμων και Άρχιππος, και συν Απφία ομού, ο θείος Ονήσιμος, λάμψαντες τοις εν σκότει, αληθείας την γνώσι, ήθλησαν ομοφρόνως, και την πλάνην καθείλον. Και νυν εξευμενίζονται, πάσι τον Κύριον.

Τα Εισόδια της Θεοτόκου

Η ευσεβής Άννα σύζυγος του Ιωακείμ, πέρασε τη ζωή της χωρίς να μπορέσει να τεκνοποιήσει, καθώς ήταν στείρα. Μαζί με τον Ιωακείμ προσευχόταν θερμά στον Θεό να την αξιώσει να φέρει στον κόσμο ένα παιδί, με την υπόσχεση ότι θα αφιέρωνε το τέκνο της σε Αυτόν. Πράγματι, ο Πανάγαθος Θεός όχι μόνο της χάρισε ένα παιδί, αλλά την αξίωσε να φέρει στον κόσμο τη γυναίκα που θα γεννούσε το Μεσσία, το Σωτήρα μας Ιησού Χριστό. Όταν η Παναγία έγινε τριών χρόνων, σύμφωνα με την παράδοση, η Άννα και ο Ιωακείμ, κρατώντας την υπόσχεσή τους, την οδήγησαν στο Ναό και την παρέδωσαν στον αρχιερέα Ζαχαρία. Ο αρχιερέας παρέλαβε την Παρθένο Μαρία και την οδήγησε στα Άγια των Αγίων, όπου δεν έμπαινε κανείς εκτός από τον ίδιο, επειδή γνώριζε έπειτα από αποκάλυψη του Θεού το μελλοντικό ρόλο της Αγίας κόρης στην ενανθρώπιση του Κυρίου. στα ενδότερα του Ναού η Παρθένος Μαρία έμεινε δώδεκα χρόνια. Όλο αυτό το διάστημα ο αρχάγγελος Γαβριήλ προμήθευε την Παναγία με τροφή ουράνια. Εξήλθε από τα Άγια των Αγίων, όταν έφθασε η ώρα του Θείου Ευαγγελισμού.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’.

Σήμερον της ευδοκίας Θεού το προοίμιον, και της των ανθρώπων σωτηρίας η προκήρυξις, εν Ναώ του Θεού, τρανώς η Παρθένος δείκνυται, και τον Χριστόν τοις πάσι προκαταγγέλεται. Αυτή και ημείς μεγαλοφώνως βοήσωμεν χαίρε της οικονομίας, του Κτίστου η εκπλήρωσης.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.

Ο καθαρώτατος ναός τού Σωτήρος, η πολυτίμητος παστάς και Παρθένος, το Ιερόν θησαύρισμα τής δόξης τού Θεού, σήμερον εισάγεται, εν τω οίκω Κυρίου, την χάριν συνεισάγουσα, την εν Πνευματι θείω, ην ανυμνούσιν Άγγελοι Θεού, Αύτη υπάρχει σκηνή επουράνιος.

Ο Όσιος Γρηγόριος ο Δεκαπολίτης

Έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. καταγόταν από την Ειρηνόπολη της Δεκαπόλεως. Τη χριστιανική ανατροφή του όφειλε πρώτα στη μητέρα του Μαρία, η οποία, με τη ζωντανή της πίστη στο Χριστό, ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τις επιταγές του Ευαγγελίου. Ο Γρηγόριος έγινε μοναχός και αγωνιζόταν έντονα για ηθική τελειοποίηση. Εκείνο πού ιδιαίτερα τον διέκρινε, ήταν η καλλιέργεια της εγκράτειας στον εαυτό του. Τη θεωρούσε απαραίτητη για την καθαρότητα του νου και την ηθική κυριαρχία στη σάρκα. Και σε όσους τον ρωτούσαν γιατί δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σ' αυτή την αρετή, απαντούσε με τον αιώνιο λόγο της Αγίας Γραφής: "Πας ο αγωνιζόμενος πάντα εγκρατεύεται, εκείνοι μεν ουν ίνα φθαρτόν στέφανον λάβωσιν, ημείς δε άφθαρτον" Καθένας, δηλαδή, πού αγωνίζεται, εγκρατεύεται σε όλα, ακόμα και στην τροφή και στο ποτό. Και εκείνοι μεν, οι αθλητές του κόσμου, αγωνίζονται και εγκρατεύονται για να πάρουν στεφάνι πού φθείρεται. Εμείς όμως, οι αθλητές του Χριστού, αγωνιζόμαστε για άφθαρτο στεφάνι. Ο Γρηγόριος όμως δεν αρκέσθηκε μόνο στη μοναχική ζωή. Μετείχε από κοντά στους σκληρούς αγώνες κατά των εικονομάχων βασιλέων. Έκανε πολλά ταξίδια και τελικά εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, στη Μονή του Αγίου Μηνά. Επιδόθηκε σε συγγραφές και πέθανε από βαριά αρρώστια στην Κωνσταντινούπολη (το 816 μ.Χ.).

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.

Λυχνία ως δίπυραος, των θεϊκών δωρεών, ακτίσι της χάριτος, φωταγωγούσιν ημάς, Πατέρες οι ένθεοι, Πρόκλος του Βυζαντίου, ο σοφός Ποιμενάρχης, Γρηγόριος ο θεόφρων, Δεκαπόλεως γόνος, διό μετά προθυμίας, τούτοις προσέλθωμεν.

Ο Προφήτης Οβδιού ή Αβδίου

Το όνομα του σημαίνει "δούλος Κυρίου". Έζησε στο δεύτερο μισό του 6ου αιώνα π.Χ., (κατ' άλλη εκδοχή το 800 π.Χ.), και είναι ένας από τους δώδεκα μικρούς λεγόμενους προφήτες. Καταγόταν από τη Συχέμ (εκ του αγρού Βηθοχαράμ ή Βαθαχαράμ), και με τη σύντομη προφητεία του αυστηρά παρατηρεί με ισχυρές ποιητικές εκφράσεις την υπερηφάνεια και την πτώση του Ισραήλ. Να τι λέει χαρακτηριστικά για την υπερηφάνεια: Υπερηφανία της καρδίας σου επήρε σε κατασκηνούντα εν ταις οπαίς των πετρών, υψών κατοικίαν αυτού, λέγων εν καρδία αυτού, τίς κατάξει με επί την γην; εάν μετεωρισθής ως αετός και εάν ανά μέσον των άστρων θης νοσσιάν σου, εκείθεν κατάξω σε, λέγει Κύριος" Δηλαδή: Η υπερηφάνεια της καρδιάς σου σε έκανε να φρονείς πολύ υψηλά για τον εαυτό σου, ότι τάχα κατοικείς σε φαράγγια και σπηλιές των ορέων και γενικά απόρθητες περιοχές. Έχεις κτίσει την κατοικία σου σε πολύ ύψος, πιστεύεις ότι είσαι ισχυρός και ανίκητος και λες από μέσα σου: Ποιος θα μπορέσει να με κατεβάσει στη γη; Και αν ακόμα πετάξεις σε μεγάλα ύψη σαν τον αετό, και αν στήσεις τη φωλιά σου ψηλά ανάμεσα στ' αστέρια, από ‘κει θα σε καταρρίψω και θα σε κατεβάσω, λέγει ο Κύριος. "Ας προσέξουμε, λοιπόν, τα λόγια του προφήτη και ας καλλιεργούμε το θεμέλιο των αρετών, πού είναι η ταπείνωση. Να αναφέρουμε επίσης, ότι ο Οβδιού ήταν μαθητής του προφήτου Ήλιου, επί της βασιλείας Οχοζία, ο οποίος έστειλε τον Οβδιού στον Ηλία για να τον πείσει να κατέβει από το βουνό προς τον βασιλιά. Μετά την μετάβαση του Ηλία στον Οχοζία, ο Οβδιού, παραιτήθηκε από τη θέση του πεντηκοντάρχου, ακολούθησε τον προφήτη Ηλία και τον υπηρετούσε. Όταν πέθανε ετάφη στον τάφο των πατέρων του.

Απολυτίκιο. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.

Ώσπερ θεράπων φερωνύμως του Λόγου, του υπέρ έννοιαν φωτός ηξιώθης, και προφητείας έλλαμψιν εδέξω σοφέ δόξαν γαρ την άυλον, καθαρώς εποπτεύων, όργανον θεόπνευστον, Οβδιού ανεδείχθης, προμελωδούν εν κόσμω μυστικώς, των εσομένων, Προφήτα την έκβασιν.

Ο Άγιος Πλάτωνας

Ο Άγιος Πλάτωνας καταγότανε από την Άγκυρα της Γαλατίας της Μικρός Ασίας, και ήταν αδελφός του μάρτυρα Αντιόχου. σε νεαρή ηλικία τον συνέλαβαν οι ειδωλολάτρες, διότι διακήρυττε την πίστη του στον Ιησού Χριστό και τον οδήγησαν μπροστά στον ηγεμόνα Αγριππίνο. Ο Αγριππίνος βλέποντας την ωραιότητα του νέου και γνωρίζοντας ότι κατείχε περιουσία, προσπάθησε να τον ελκύσει με κολακείες. όμως ο Άγιος Πλάτων αρνήθηκε και συνέχισε να διακηρύττει την πίστη του στον Έναν και μοναδικό Θεό. Αφού ο ηγεμόνας είδε ότι δεν κατάφερε να τον αλλαξοπιστήσει δελεάζοντάς τον, τον απείλησε με μαρτύρια. Παρ' όλα ταύτα ο Άγιος Πλάτων παρέμεινε σταθερός στην πίστη του. Έτσι ο Αγριππίνας διέταξε να τον μαστιγώσουν ανελέητα και ύστερα να τον βασανίσουν με πυρωμένες ράβδους. Ο Άγιος διατήρησε όλη του την πίστη και δεν έπαψε να ομολογεί τον Ιησού Χριστό, γι' αυτό διατάχθηκε ο αποκεφαλισμός του. Έτσι λοιπόν ο Άγιος μεγαλομάρτυρας Πλάτωνας παρέδωσε το πνεύμα του στον Κύριο και τιμήθηκε με το αμάραντο στέφανο του μαρτυρίου.

Απολυτίκιο. Ήχος α’. Χορός Αγγελικός.

Δυάς η ευκλεής, των κλεινών Αθλοφόρων, εδόξασε λαμπρώς, την Αγίαν Τριάδα, ο Πλάτων ο ένδοξος, Ρωμανός τε ο ένθεος, εναθλήσαντες, και τον εχθρόν καθελόντες, όθεν πάντοτε, υπέρ ημών δυσωπούσι, τον μόνον Φιλάνθρωπον.

Κοντάκιον. Ήχος γ’. Η Παρθένος σήμερον.

Η αγία μνήμη σου, την οικουμένην ευφραίνει, συγκαλούσα άπαντας, εν τω πανσέπτω ναώ σου, ένθα νυν, μετ’ ευφροσύνης συναθροισθέντες, άσμασι, σάς αριστείας Πλάτων υμνούμεν, και εν πίστει εκβοώμεν, Βαρβάρων ρύσαι την πόλιν σου Άγιε.

Ο Άγιος Γρηγόριος Νεοκαισαρείας ο Θαυματουργός

Γεννήθηκε περίπου το 210 με 215 μ.Χ. Οι γονείς του ήταν ειδωλολάτρες και είχαν μεγάλη κοινωνική θέση στη Νεοκαισάρεια του Πόντου. Μετά τη στοιχειώδη εκπαίδευση του, ο Γρηγόριος μαζί με τον αδελφό του Αθηνόδωρο πήγαν στη Βηρυτό για να σπουδάσουν νομικά. Ο Θεός όμως είχε άλλα σχέδια για το Γρηγόριο. Όταν περνούσε από την Καισαρεία, άκουσε το δεινό ερμηνευτή των Γραφών, Ωριγένη. Ο Γρηγόριος τόσο πολύ ενθουσιάστηκε μαζί του, ώστε άφησε τα νομικά και διετέλεσε επί χρόνια μαθητής του. Κατόπιν πήγε στην Αλεξάνδρεια, και από εκεί επέστρεψε στη Νεοκαισάρεια με πλήρη θεολογική μόρφωση και άγιο ζήλο. Τότε ο Μητροπολίτης Αμασείας Φαίδημος διέκρινε τα χαρίσματα του και τον έκανε επίσκοπο Νεοκαισαρείας. Η επισκοπή αυτή είχε μόνο 17 χριστιανούς! Ο Γρηγόριος, όμως, δεν το θεώρησε υποτιμητικό. Βασιζόταν πολύ στη δύναμη της θείας χάριτος και πάντα είχε στο μυαλό του τα ενθαρρυντικά λόγια του θείου Παύλου: Να ενδυναμώνεσαι με τη χάρη που μας δίνεται από τη σχέση και την ένωση μας με τον Ιησού Χριστό. Πράγματι, με τη χάρη του Θεού, ο Γρηγόριος έκανε καταπληκτικό αγώνα και εκχριστιάνισε σχεδόν όλη την πόλη. Και ενώ είχε παραλάβει 17 χριστιανούς, όταν πέθανε ειρηνικά στα τέλη του 270 μ.Χ. είχαν απομείνει στην επισκοπική του περιφέρεια μόνο 17 ειδωλολάτρες! Υπήρξε δε τόσο εγκρατής στη γλώσσα του, ώστε δεν βγήκε απ' αυτή κανένας κακός, περιττός ή αργός λόγος. Γι' αυτό και ο Θεός τον κόσμησε και με το χάρισμα της θαυματουργίας.

Απολυτίκιο. Ήχος πλ. δ’.

Εν προσευχαίς γρηγορών, ταις των θαυμάτων εργασίαις εγκαρτερών, επωνυμίαν εκτήσω τα κατορθώματα. Αλλά πρέσβευε Χριστώ τω Θεώ, Πάτερ Γρηγόριε, φωτίσαι τας ψυχάς ημών, μήποτε υπνώσωμεν εν αμαρτίαις εις θάνατον.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Θαυμάτων πολλών, δεξάμενος ενέργειαν, σημείοις φρικτοίς, τους δαίμονας επτόησας, και τας νόσους ήλασας των ανθρώπων, πάνσοφε Γρηγόριε, διό καλή θαυματουργός, την κλήσιν εξ έργων κομισάμενος.

Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Ματθαίος (Εορτή Ματθαίος)

Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Ματθαίος καταγόταν από την Γαλιλαία. Προτού γίνει μαθητής του Κυρίου ασκούσε το επάγγελμα του Τελώνη και ονομαζόταν Λευΐ. μία μέρα και ενώ καθόταν στο τελωνείο του, έξω από την Καπερναούμ, τον πλησίασε ο Ιησούς και του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Ο Ματθαίος υπάκουσε και δέχθηκε τον Κύριο στην οικία του, όπου παρέθεσε γεύμα σε Αυτόν καθώς και σε πολλούς τελώνες, με τους οποίους ο Ιησούς συζήτησε και συνέφαγε, ενέργεια για την οποία κατηγορήθηκε από κάποιους Φαρισαίους. Όταν ο Κύριος πληροφορήθηκε τις κατηγορίες απάντησε ως εξής: «Δεν ήρθα για να καλέσω τους δικαίους, αλλά τους αμαρτωλούς σε μετάνοια». Έκτοτε ο Ματθαίος υπήρξε μαθητής και Απόστολος του Κυρίου. Έπειτα από την ανάσταση του Ιησού Χριστού ο Ματθαίος ανέλαβε να κηρύξει το λόγο του Κυρίου στους Πάρθους και στους Μήδους. Κατά την εκτέλεση του ιεραποστολικού έργου ο Ματθαίος επιτέλεσε πλήθος θαυμάτων. Ως ευαγγελιστής έχει σύμβολο έναν φτερωτό άνθρωπο. στο ανεκτίμητης αξίας έργο του περιλαμβάνεται και η συγγραφή του πρώτου Ευαγγελίου της Καινής Διαθήκης.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.

Θείας ήκουσας, φωνής του Λόγου, και της πίστεως, το φως εδέξω, καταλείψας τελωνείου τον σύνδεσμον όθεν Χριστού την απόρρητον κένωσιν, ευηγγελίσω Ματθαίε Απόστολε. Και νυν πρέσβευε, δοθήναι τοις σε γεραίρουσι, πταισμάτων ιλασμόν και μέγα έλεος.

Κοντάκιον. Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.

Του τελωνείου τον ζυγόν απορρίψας, δικαιοσύνης τω ζυγώ προσηρμόσθης, και ανεδείχθης έμπορος πανάριστος, πλούτον κομισάμενος, την εξ ύψους σοφίαν, όθεν ανεκήρυξας, αληθείας τον λόγον, και των ραθύμων ήγειρας ψυχάς, καθυπογράψας, την ώραν της κρίσεως.

Οι Άγιοι Γουρίας, Σαμωνάς και Άβιβος οι Ομολογητές

Ο Γουρίας και ο Σαμωνάς, αγωνιζόμενοι τον Ιερό αγώνα της χριστιανικής πίστης, συνελήφθησαν από τον ηγεμόνα Αντωνίνο, κατά το διωγμό επί Διοκλητιανού. Και αφού υπέστησαν με θαυμαστή υπομονή πολλά βάσανα, αποκεφαλίσθηκαν. Ο Άβιβος έζησε λίγα χρόνια αργότερα και ήταν από ένα χωριό της Έδεσσας που ονομαζόταν Αποθελσαία. Τότε βασιλιάς ήταν ο Λικίνιος, ο γνωστός αντίπαλος του Μ. Κωνσταντίνου. Ο Άβιβος, λοιπόν, προχειρίσθηκε Ιεροδιάκονος και διακρινόταν για τη μεγάλη ευσέβεια του και τον πολύ ζήλο για το υπούργημά του. Ιδιαίτερα, όμως, διακρινόταν για τη θερμή αγάπη του στο Ιερό κήρυγμα, τηρώντας το θεόπνευστο λόγο της Αγίας Γραφής, που λέει: "Κήρυξαν τον λόγον, επίστηθι ευκαίρως ακαίρως, έλεγξαν, επιτίμησαν, παρακάλεσαν, εν πάση μακροθυμία και διδαχή". Κήρυξε, δηλαδή, το λόγο του Θεού, στάσου επιτηρητής και καθοδηγός στους ακροατές σου, όχι μόνο σε κατάλληλες περιστάσεις, αλλά και σ' εκείνες πού φαίνονται ακατάλληλες περιστάσεις, έλεγξε, επίπληξε, παρηγόρησε με κάθε μακροθυμία και με κάθε μέθοδο διδασκαλίας. Ο ηγεμόνας Λυσανίας, όταν είδε τον Άβιβο να προσελκύει πολλούς ειδωλολάτρες με το θερμό του κήρυγμα, τον συνέλαβε. Και αφού τον κρέμασε σε στυλό και τον έσχισε με σιδερένια νύχια, έπειτα τον οδήγησε έξω από την πόλη, όπου τον έριξε μέσα στη φωτιά, και έτσι ο Άβιβος παρέδωσε το πνεύμα του στο Θεό.

Απολυτίκιο. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάβαλε.
Τριάδος ισάριθμοι, της Υπερθέου σαφώς, Γουρίας, και Άβιβος, και Σαμωνάς ο κλεινός, ενθέως υπάρχοντες, ταύτην τοις ασεβέσιν, ωμολόγησαν άμα, άθλων την τρικυμίαν, αβλαβώς διελθόντες. Και νυν ημάς κυβερνώσιν, όρμον προς άκλυστον.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Τα άνω ζητών

Εξ ύψους σοφοί, την χάριν κομισάμενοι, των εν πειρασμοίς, προΐστασθε πανεύφημοι, διό κόρην Άγιοι, εκ θανάτου πικρού ελυτρώσασθε, υμείς γάρ όντως υπάρχετε, Εδέσσης η δόξα, και του κόσμου χαρά.

Οι Άγιοι Ακεψιμάς, Ιωσήφ και Αειθαλάς

Ο Ακεψιμάς ήταν επίσκοπος, ο Ιωσήφ πρεσβύτερος και ο Αειθαλάς διάκονος. Και οι τρεις μαρτύρησαν για το Χριστό, όταν βασιλιάς της Περσίας ήταν ο Σαπώρ ο Β'. Ο Ακεψιμάς άφησε την τελευταία του πνοή, αφού χτυπήθηκε σκληρά με ακανθωτά ραβδιά από ροδιά. Ο Ιωσήφ - αφού διέσχισαν τις σάρκες του- υπέστη μαρτυρικό θάνατο δια λιθοβολισμού. Ο Αειθαλάς μαστιγώθηκε σκληρά και έπειτα τον κρέμασαν με το κεφάλι προς τα κάτω, μέχρι πού παρέδωσε και αυτός τη μακάρια ψυχή του (330 μ.Χ.). Το αίμα, όμως, από τις θυσίες των Αγίων πού προκάλεσαν οι ασεβείς, υπενθυμίζει τα φοβερά λόγια της Αποκάλυψης: " Ότι αίμα αγίων και προφητών εξέχεαν, και αίμα αυτοίς έδωκας πιείν άξιοι είσι". Δηλαδή, επειδή οι ασεβείς αυτοί έχυσαν το αίμα των Άγιων και των Προφητών, τους έδωσες και Συ (Χριστέ μου) να πίνουν αντί νερού αίμα. Και πράγματι, είναι άξιοι της τιμωρίας αυτής. Ας γνωρίζουν, λοιπόν, οι ασεβείς, πού εγκληματούν εναντίον των ανθρώπων της πίστης, ότι τους περιμένει ανελέητη και βαρεία τιμωρία.

Απολυτίκιο. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Ως θεράποντες, της ευσέβειας, στύλοι ώφθητε, της Εκκλησίας, πυρσολατρών καθελόντες το φρύαγμα, Ακεψιμά Ιεράρχα πολύαθλε, Αειθαλά Ιωσήφ τε μακάριοι. Αλλ' αιτήσασθε, Χριστόν τον Θεόν πανεύφημοι, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Κοντάκιον. Ήχος β’. Τα άνω ζητών.

Τα θεία σοφέ, σεπτώς εμυσταγώγησας, θυσία δεκτή εγένου Παμμακάριστε, του Χριστού γαρ έπιες, το ποτήριον ενδόξως Άγιε, Ακεψιμά συν τοις συνάθλοις σου, πρεσβεύων απαύστως υπέρ πάντων ημών.